The Next President of Haiti…

The next president of Haiti should be able to see the country from the prism of a technological revolution. 

We have been too far left behind the technical boom for too long, it is time now to play catch-up.

It is our state of mind that keeps us in that economically and socially underdeveloped or deprived state of affairs we are in, not because “God is punishing us,” as some of these “levanjil tèt mare” love to suggest.

We need to revolutionize the way we think, the way we see or perceive ourselves and the world around us.

From my observation, I see there is a total philosophical disconnect between the Haitian at home [and some of us living abroad] and the rest of the world. We need to bridge that gap, and the only best and most logical way to accomplish that is by means of a technological revolution.

We need to bring the internet to the entire population, including those living in the country’s most secluded areas –assuming the electric energy problem the country has been struggling with has been intelligently dealt with in its entirety. 

The mobile technology, coupled with the internet, will change the way we learn, study and communicate. In large, that will change the way we see ourselves in relation to the world.

A technological revolution is what we need to change the collective psyche of our people in the long run, which, in turn, will make possible the economic and social development we have been hoping to see become a reality in the country.

Here is the question: in light of the 2021 presidential election, which prospective candidate do you think has the potential –political vision and leadership acumen –to bring about that aforementioned transformational change?

Kissing in Public by Gays and Lesbians Has Just Been Made a Crime in Haiti.

This guy, Jean Renel “Zokiki” SENATUS, is such a fool. In his “Good Citizenship” bill, which just got an up vote or a vote of approval in the Haiti Senate, one can read: “If two people of the same sex are caught kissing in public and such act is documented in court records, these two citizens won’t be able to obtain a ‘Certificate of Good Citizenship,'” a required document, like a criminal record here in the United States, for anything a person wants to accomplish in Haiti.
 
So, technically, these fools in the Haiti Senate have just passed a law to criminalize kissing in public by two people of the same sex who happen to love each other. These two people, according to Senatus and his pals in the Senate, are not allowed to show or express their emotions in public.
 
This law is going way too far. That’s infringement upon the people’s personal lives in a country said democratic.
 
Excuse my ignorance: How do these legislative propositions, as serious as they sound or are, get voted on in the Haiti legislature? Did we even have a debate in the Haitian society on this particular matter before considering bringing the bill to the Senate floor for a vote? Did we even bother finding out through public opinion polls what the people’s sentiments are on the matter? 
 
Well, I just thought the world community would wanna know about what is happening in Haiti –a country in the backyard of the United States, the oldest democracy in the region. Kissing in public by two people of the same sex has just been made a crime in Haiti. There you have it.  

“Koulè Jezi Pa Enterese M Paske Sa Pa Enpòtan.”

Pa gen yon moun k ap li tèks sa a ki ka di m yo pa janm tande Kretyen Ayisyen yo –moun sa yo ki nan relijyon pèpè sa a ki rele Kretyènte a –ap repete pawòl tèt anba, pawòl san sans sa a. Jodi a, nou pral fè yon ti brase lide, yon ti bat bouch sou li. [Nòt: Yon relijyon pèpè se yon relijyon ki soti lòt bò dlo].

Si koulè Jezi pa enpòtan, pou ki sa Blan je vèt yo pran imaj yon mesye Blan je vèt ki sanble avèk yo epi yo di w se Jezi a sa?

Si koulè pa enpòtan vre nan reprezantasyon ak idantifikasyon, pou ki sa nan tout imaj kote y ap montre w Satan, yo reprezante l kòm yon kreyati a po nwa?

Ou pa janm poze tèt ou kesyon sa k fè sa? Ou pa janm itilize kapasite rezònman w pou w poze kesyon sou reprezantasyon ak idantifikasyon moun sa a yo di w ki Jezi a? Si w pa janm fè sa, ki sa w chwazi fè avèk entelijans sa a ke ou genyen an, entelijans sa a ke ou di Bondye bay ou a?

Si koulè Jezi pa enpòtan, mande mezye pastè, prèt, monseyè, elatriye yo –moun relijyon pèpè sa yo andedan peyi a –pou yo retire Jezi Blan je vèt y ap adore a pou yo ranplase l pa yon Jezi po nwa avèk “dreadlocks,” ki sanble avèk pèp Ayisyen an, pou w wè sa y ap di w.

Men se vre. Ayiti pa ka yon peyi moun po Nwa ap viv ladan l, sepandan mòdèfòkè yo pran imaj yon Blan je vèt epi yo fè moun yo ap priye l kòm kwa se li ki Jezi yo a. Sa k touye m pi mal la sè ke ou wè moun yo twouve ap priye imaj mesye Blan je vèt la vre wi. Se pi gwo estipidite ke m te kapab ap viv etan ke moun.

Imaj, nan domèn “marketing,” sitou nan sa ki gen a wè a pwopagann [vann yon ideyoloji ak yon filozofi], reprezante yon gwo bagay. Lè yon moun ap gade yon imaj tout tan e pou lontan, imaj sa a vin anrejistre nan sibkonsyan moun sa a. E lè moun sa a atribye imaj sa a a yon moun oubyen yon choz, chak lè li bezwen fè referans a choz la oubyen moun nan nan panse l, se imaj sa a ki anrejistre nan sibkonsyans li a li dekese nan panse l epi li mete l deyò. Se sa yo rele an Anglè “visual effect” la, sitou nan domèn “marketing.”

Ban m bay nou yon ti egzanp de yon eksperyans pèsonèl ke m te fè pou m ka ilistre sa m vle di a, yon fason k ap pèmèt nou konprann pi byen ki enpòtans imaj genyen nan reprezantasyon ak idantifikasyon.

M pase 7 lane kay frè Gonayiv yo [“Frères de l’Instruction Chretienne”] nan kad edikasyon primè m. Kay frè yo se yon enstitisyon Katolik li te ye e li toujou ye. Andedan chak klas yo, te konn genyen yon gwo foto Jezi Blan je vèt ki ankadre nan yon ankademan ki plake sou panno devan an, kote tablo a ye a. Chak jou m te konn pase andedan klas la, pou kantite de tan m te konn pase nan klas la, m ap gade Jezi Blan je vèt sa a. Imaj sa a anrejistre nan sibkonsyan m pou lavi. Jis jounen jodi a, aprè bon nonb ane ki pase, chak lè m fèmen zye m pou m panse avèk Jezi, se imaj Blan je vèt sa a m toujou wè ki parèt. Tout efò m fè pou m retire imaj sa a nan panse m, li pa ka soti. M menm panse fò k se nan yon “mental rehabilitation program” pou m ta antre pou yo ta ede m retire imaj sa a nan sibkonsyan mwen. Alòs, nou wè ki enpak sikolojik imaj genyen nan ede nan andoktrinasyon yon gwoup moun?

Gen yon ti pawòl ki di si w bezwen yon sosyete yon jan ke ou vle l ye, ou dwe kòmanse fè travay la nan timoun k ap leve yo, paske timoun pi fasil pou yo andoktrine ke granmoun. Se sa ki fè m gen gwo pwoblèm avèk travay moun sa yo ki nan relijyon pèpè sa yo ap fè andedan peyi a. Yo deranje pèp Ayisyen an, sitou a travè lekòl yo mete andedan peyi a. Se pa mete lekòl la ki pwoblèm nan non… pwoblèm nan se ki sa yo vle akonpli avèk lekòl sa yo ki pwoblèm nan. Lekòl sa yo ke yo mete andedan peyi a antre nan kad estrateji relijyon pèpè sa yo pou yo ka fè doktrin y ap vann nan byen chita nan sosyete a.

Ayiti se tankou yon savann kote tout bèt vin pwonmennen, fè sa yo vle, jan yo vle e lè lide yo di yo. Depi yon bagay se Blan je vèt ki fè l, otomatikman nan panse pa nou, li se bon bagay. Se pa tout fwa panse sa a revele l vrè. Majorite dè fwa, nou twouve nou nan erè avèk tèt nou, paske moun sa yo gen pwòp ajannda pa yo, ki toujou kontrè a ajannda pa nou menm Ayisyen.

Alòs, pou nou retounen nan sijè n ap trete a, m vle di nou ke koulè Jezi gen gwo enpòtans. Si li pa t enpòtan, nan tout sosyete moun relijyon pèpè sa yo t ap eseye etabli yo, ou t ap wè yo t ap reprezante Jezi nan yon fason pou l sanble avèk moun ki nan sosyete a. Gen yon rezon ki fè yo pa fè sa… gen yon rezon ki fè Jezi pa yo a sanble avèk yo. Se pou yo ka pwopaje oubyen pwomote filozofi “White supremacy” yo a, ki pou fè w kwè nan siperyorite ras Blan je vèt la sou moun Nwa yo ak moun lòt ras yo. Konsa, lè w kanpe devan yon Blan je vèt, pou w ka toujou kwè nan panse pa w ke li siperyè a ou menm, ou enferyè a li menm. Se konsa yo kenbe w nan lesklavaj mantal la, se konsa yo anprizone w sikolojikman.

Nou dwe konprann estrateji moun Blan je vèt yo si nou vle konbat yo. Konbat yo pa p fasil non, sitou lè nou annafè avèk yon dal anbasadè [moun po Nwa tèt grenn tankou nou] ke yo genyen nan mitan nou, ki kwè yo pi Blan je vèt ke Blan je vèt yo, e yo pi Kretyen ke moun sa yo ki te envante relijyon pèpè ki rele Kretyènte a.

 

Frè F.I.C Yo Ap Pwazonnen Pèp La

Istwa AyitiBagay frè F.I.C yo mete nan ti liv Istwa d Ayiti a pou timoun Ayisyen ap etidye yo, kote yo jwenn yo?
 
Pa gen entèlektyèl aktivis Ayisyen konsekan ki janm pwoteste kont dividal manti sa yo ki nan ti liv sa a?
 
Pa ekzanp, ti liv la di ke se Kristòf Kolon ki te dekouvri Ayiti le 5 Desanm 1492, pa vre? Dekouvri Ayiti pou ki moun? Se kesyon sa a nou dwe poze tèt nou. Nou oblije poze kesyon sa a paske misye pa ta ka dekouvri yon tè ki te deja gen moun k ap viv sou li. Pou yo di se misye ki te dekouvri Ayiti, se kòmsi ou di m Tainos/Arawaks yo ke misye te jwenn ki t ap viv sou tè a pa moun, se zannimo yo ye. Se yon aberasyon e yon awogans ekstrèm pou Blan Fransè sa yo di ke se misye ki te dekouvri tè a. Dwe se pou Blan je vèt Ewopeyen li t ap travay pou yo a li te dekouvri li a.
 
Pa gen okenn kote nan ti liv istwa sa a ki dekri e prezante Kristòf Kolon kòm yon asasen, yon kriminèl, yon teworis. Alòske se sa misye ye, lè n etidye zak misye avèk teworis parèy li yo te komèt sou “Endyen” yo ke li te vin jwenn ki t ap viv pezibleman sou tè a. Yo pa di w verite sa yo paske se Blan je vèt Fransè yo, yon dal Blan rasis, yon dal “White supremacists” Fransè ki ekri ti liv sa a pou yo fè ti nèg an Ayiti ap venere yo.
Sa a se yon grenn ekzanp nou bay ou pami anpil lot manti ke Blan je vèt Fransè F.I.C yo mete nan ti liv Istwa d Ayiti a pou timoun ap etidye nan lekòl.
 
Nou bezwen rebat kat la. Leta Ayisyen dwe pran trè serye bagay timoun nou yo ap etidye nan lekòl. Nou bezwen fòme Ayisyen an pou Ayiti. E pou n fè sa, nou dwe aprann Ayisyen an verite istorik yo pou l ka fyè de moun li ye a, pou l konnen kote l soti e ki direksyon li dwe pran, pou l ka renmen peyi li, pou l ka fyè de kilti li ak istwa li antan ke pèp. Lòbèy frè F.I.C yo ap fè timoun Ayisyen etidye yo, se pwazonnen y ap pwazonnen nou. Ministè Edikasyon Nasyonal dwe pran responsablite l nan zafè sa a. Li dwe jwenn avèk istoryen Ayisyen ki konsekan pou revize bagay y ap fè timoun yo etidye yo. Timoun yo se demen ak espwa sosyete a.

Yon Ti Mesaj A Tout Ayisyen Alawonnbadè

Nou dwe elimine tout fèt Katolik yo ke Leta nou an chwazi fete nan kalandriye fonksyonman li.

Leta nou an pa yon Leta Katolik, li se yon Leta de kilti Vodou. Dayè, se Seremoni Bwa Kayiman an, ki te fèt nan lanwit 14 Dawou 1791 la, ki t ap vin pote linite ak konsyantizasyon nan mitan zanzèt nou yo pou yo te ka fè sa ki gen pou te fèt pou yo vin kreye nasyon lib sa a ke yo pral mete kanpe devan lemond antye jou ki te 1 Janvye 1804 la. Nou dwe klè sou sa. Si n pa ka klè sou sa, deja, nou gen yon pwoblèm teknik k ap anpeche n dakò pou n avanse nan konvèsasyon sa a.

Etan ke Demokrat ki toleran, ki kwè nan “pluralism,” nou TOLERE tout moun ki pa kwè nan sa nou kwè yo nan peyi a, ki se yon dwa ke tout moun genyen. Men sepandan, nou pa p tolere pou Katolik yo panse y ap vin enpoze bagay yo a sou nou.

Tout fèt ke Legliz Katolik ap fete, Leta nou an fè fèt sa a yo jou ferye pou li, kòm kwa pèp Ayisyen an se yon pèp Katolik li ye. Nou pa p pran bagay sa a ankò paske li pa fè sans e li pa lojik.

Nou pa ka yon pèp Vodou ki libere tèt li de lesklavaj —yon lesklavaj ki te esponnsorize pa Legliz Katoli, ki te jwenn benediksyon l nan men Legliz Katolik, ki te benefisye Legliz Katolik –epi pou n twouve ap nasyonalize e selebre fèt Legliz sa a. Nou pa twouve bagay sa a pa nòmal nan zye pa nou? Sa a se yon estipidite absoli e san parèy.

Katolik yo chwazi fete fèt yo, se koze ki gade yo. Men Leta a an jeneral pa ka chwazi fete yo.  Nou pa ka chwazi fè de fèt sa yo jou ferye pou Leta a. Nou pa p pran lòbèy sa a nan men Blan je vèt Legliz Katolik yo ankò. Sa a nou dwe klè sou li.

Se sèl an Ayiti wi kòm peyi m viv ladan l m wè betiz konsa fèt. Nan tout tan sa yo ke m fè ap viv Etazini an, m pa janm wè Leta Ameriken pran jou fèt Katolik yo pou jou ferye non. Epi nou menm, Leta nou an ferye pou tout fèt Legliz Katolik ap fete yo? Nou pa twouve anyen mal nan sa? Di m nan konbyen peyi Mizilman nou wè tenten konsa fèt. Epi nou tolere sa fèt nan peyi Vodou nou an?

Konbyen fèt nan kalandriye Vodou a ke Leta nou an selebre, ke Leta nou an pran kòm jou ferye? M kapab di zewo, paske Legliz Katolik, nan konkòday avèk pouvwa politik la andedan peyi a, te dyabolize Vodou nou an; yo te menm entèdi Vodouizan yo pratike fwa yo jan tout moun gen dwa fè sa nan peyi a.

Seremoni Vodou Bwa Kayiman an, si nou selebre l, nou pa selebre l pou apwòch mistik e espirityèl seremoni an non, nou selebre l pou enpòtans istorik li. Alòske se pi gwo fèt Vodou ki ta sipoze jwenn anpil enpòtans devan Leta a. Non, nou kite Blan je vèt Katolik yo ap pase nou lòd, kòm si nou pa t libere nou de lesklavaj ke yo menm te enpoze sou nou an.

Ban m di nou byen, frè ak sè Ayisyen mwen yo: Liberasyon nou de lesklavaj, ki vin fè nou yon pèp lib e endepandan an, se pa t yon kado ke Blan je vèt yo te fè nou non… se batay nou te batay pou n te genyen l… se san nou ki te koule pou n te genyen l… se mouri nou te aksepte mouri pou n te jwenn li. Epi jodi a pou n aksepte ap banalize l? Ki sa nou fè avèk konsyans nasyonal nou, hen? Ki sa nou fè avèk konsyans de pèp nou, hen? An nou pran konsyans. An nou louvri zye nou. Se nan zafè fèmen zye priye sa a wi, ou wè nou kite yo vòlè konsyans nasyonal nou nan men nou an.

Krèk Koko Te Ka Minis Tou

Krek Koko
Gen moun k ap di ke senatè yo pa gen CV minis yo nan men yo. De se fèt, Krèk Koko te ka minis tou. Sa yo di a se sa wi. Men pwoblèm nan se nan Konstitisyon peyi a li ye.
 
M ap di moun sa yo konsa ke Konstitisyon an pa mande pou minis yo “properly vetted” non. Li fè ekzijans sa a pou PM nan sèlman. Se rezon sa a ki fè nou toujou tande m di isit la ke Konstitisyon nou an se yon zatrap li ye. Tout pwoblèm peyi a soti nan Konstitisyon an.
 
Gen anpil chanjman nou swete wè ki pote andedan Konstitisyon an pwochèn fwa y ap amande l nan Paleman an. Men sa nou menm nou pwopoze:
 
1. Elimine pòs PM nan jan li ye la a. Kandida pou pòs prezidan an ap anrejistre nan KEP a avèk tout PM li. Se responsablite KEP a pou li “vet” moun sa yo avan li otorize yo fè kanpay. Kandida a ap mennen kanpay avèk moun sa a k ap PM li a. Konsa, lè pèp la vote prezidan an, nou tou konnen ki moun k ap PM nan.
 
2. Tout minis sa yo ke PM nan ap chwazi a dwe jwenn ratifikasyon yo youn aprè lòt nan Sena a sèlman –yo pa nan pase devan Chanm Depite. Se yon tan pedi sa ye.
 
Se wòl senatè yo pou yo “properly vet” minis yo avan yo ratifye chwa sa yo. Konsa, n ap konnen si minis yo konpetan, kalifye e onèt pou yo vin sèvi peyi a nan jan PM nan vle yo vin sèvi peyi a. E sa dwe fèt tou pou tout sekretè deta ak direktè jeneral ke PM nan ap gen pou l chwazi yo.
 
3. Nou dwe chanje tèm prezidans la. Se pou nou pèmèt ke yon prezidan kapab brige 2 manda 5 lane youn dèyè lòt. An nou serye avèk tèt nou. Ki sa yon prezidan ka reyalize vrèman nan 5 lane? Pa gran choz non. Men si li konnen li ka mande pèp la yon lòt manda atravè reeleksyon, l ap fè tout sa li kapab pou li delivre nan premye manda li a pou li vin konvenk pèp la pou yo bay li yon chans pou li vin fini sa li komanse yo.
 
4. Zafè dechaj la pa dwe gen anyen pou li wè avèk Paleman an. Depi nou mete Paleman an ladan l, li vin yon demach politik, alòske se yon demach teknik li dwe ye. Se manb nan enstitisyon finansyè yo nan Leta a ki dwe sèvi kòm yon “board” ki pou bay ansyen fonksyonè Leta yo dechaj.
 
M panse jan de chanjman sa yo nan estrikti gouvènmantal peyi a ap ede anpil nan bon fonksyonman gouvènman an e nan benefis Leta nou an.

Senatè Cantave Rann Omoseksyèl yo Responsab Tout Kalamite ki Frape Peyi a

cantave

Senatè Carl Murat Cantave (KID-Latibonit)

Nan yon atik ki pibliye Vandredi 21 Oktòb la nan jounal Le Nouvelliste, ki gen pou tit “L’homosexualité, la cause de nos malheurs, selon Carl Murat Cantave,” jounal la fè konnen ke Senatè Cantave (KID-Latibonit), ki t ap patisipe nan Panel Magik, yon cho ki pase sou radyo Magik 9 etan Pòtoprens, rann tout omoseksyèl yo nan peyi a responsab tout kalamite  –goudougoudou, siklòn, tanpèt, grangou klowòks, sechrès, inondasyon, kidnaping, elatriye –ki frape peyi a.

Pou misye te kapab kore pawòl kremòl li a, li ale nan Labib pou li te ka defripe katastwòf ki te pase nan 2 vil sa yo, Sodòm ak Gomò, kote ke, daprè sa ki ekri, dife te detwi yo ra pye tè.

Daprè sa misye di ke Labib la di, se Bondye ki te detwi 2 vil sa yo paske moun yo ki t ap viv ladan yo a te tonbe nan fè masisi ak madivinèz. Alòs, jodi a, akoz ke masisi ak madivinèz yo nan peyi a ap reklame dwa yo, daprè sa li di, Bondye ap lage chatiman li sou peyi a sou fòm de goudougoudou, siklòn, tanpèt, grangou klowòks, sechrès, inondasyon, kidnaping, elatriye.

Nou refize kwè ke 2 vil sa yo te detwi senpleman paske moun yo ki t ap viv ladan yo a te tonbe nan fè masisi ak madivinèz, jan misye di a. Nou pa vle kwè ke omoseksyalite se sèl peche, si l se yon peche vre, ke moun nan 2 vil sa yo t ap pratike ki te lakoz Bondye te detwi yo a, jan misye vle fè konprann nan.

Nou tande Levanjil yo fè referans souvan a istwa sa a ki nan Labib la. N ap mande nou si sa pa antre nan estrateji pwopagann moun sa yo pou yo ka montre rezistans yo vizavi omoseksyèl yo nan sosyete a. Nou plis kwè se sa li ye wi, paske pou tout peche –fònikasyon, adiltè, medizans, koripsyon, dyesèlmevwa, dwèt long siperyè, tafyatè, elatriye –ke moun yo t ap pratike nan sosyete sa yo pou se omoseksyalite dirèk ke moun Levanjil yo sible kòm rezon ki fè Bondye te detwi vil sa yo.

Nan dividal charabya misye t ap mete atè sou radyo a, li gen yon kote li rive li di: “Fò k nou mete baliz pou n anpeche ke jan de bagay sa yo blayi nan peyi a, pou yo pa detwi jenès la ak sosyete a, pou Bondye pa vire do bay nou sou wout devlopman an.” Si sa misye di yo te sa vre, peyi Etazini, yon peyi ki bay masisi ak madivinèz yo tout dwa yo, ta sipoze pi mal ke Ayiti wi. Peyi sa a, ki rekonèt dwa moun sa yo pou yo marye e adopte timoun, ta sipoze detwi deja pa goudougoudou, sechrès, tanpèt, siklòn elatriye wi. Peyi sa a ta sipoze peyi ki pi pov nan mond la wi… li ta sipoze pi soudevlope e an reta ke Ayiti wi.

N ap raple w ke Senatè Cantave, ki fè deklarasyon tèt anba sa a, deklarasyon degrenngòch sa a, pa nenpòt ki moun. Misye se yon doktè li ye, yon moun ki te pase yon bon bout tan t ap bay moun laswenyay nan peyi a, avan li te foure tèt li nan politik.

Kesyon n ap poze tèt nou se: èske Levanjil fè entèlektyèl Ayisyen yo parèt pi inyoran e pi enbesil ke jan yo ta sipoze ye?

Nou poze tèt nou kesyon sa a paske nou pa ka konprann ki jan pou yon moun ki fè gwo etid, ki li nan gwo liv, yon nèg ki sipoze gen yon apwòch syantifik sou tout dosye ke l ap reflechi sou yo, fè ap repete jan de betiz konsa sou radyo pou tout yon peyi ap tande l.

Si pou yon entèlektyèl ap fè jan de refleksyon banal konsa, li pa vo lapèn pou moun ale lekòl pou yo ka edike tèt yo. Moun tankou Senatè Cantave sa yo fè lekòl vin parèt tankou yon kote moun ale pou yo gaspiye tan.

Sa k pi grav la sè ke se pa misye sèlman non kòm Levanjil ki panse konsa. Majorite moun sa yo nan peyi a –ni sa ki entèlektyèl ni sa ki pa konn g-a ga nan fèy malanga yo –ap repete menm betiz la. Alòs, pou nou menm, se Levanjil la ki mete moun sa yo nan eta inyorans sa a, eta enbesilite sa a ke yo twouve yo a. Li retire nan moun sa yo kapasite pou yo reflechi, kapasite pou yo fè sans nan refleksyon yo. An gwo, li fè yo parèt tankou se yon dal zonbi, yon dal moun san nanm k ap mache pale tenten sou moun.

Nou vle raple senatè a an pasan ke Ayiti se yon demokrasi ke li ye, yon peyi ki gen yon Konstitisyon kòm bousòl li… li pa yon teyokrasi, kote ke se Labib ki Konstitisyon li. Tout teyokrasi se diktati.

Se pa nou tout Ayisyen yo ki kwè nan sa ke misye kwè a. Alòs, li pa ka enpoze fwa relijyez li sou nou tout 10 milyon Ayisyen yo. Sèl kote misye gen dwa fè bagay konsa se lakay li, sou pitit li ak madanm li. Pa gen moun k ap chita gade misye ki vle retounen peyi a sou wout diktati a ankò, yon wout ke nou te sèmante 7 Fevriye 1986 pou nou pa janm mache landan li ankò.

Pou n fini, n ap di senatè a pou li desann chwal sa a ke l ap galope a paske l ap fese l frape atè avan lontan. Nou pa kwè moun Latibonit yo te vote pou yon pastè ki pou te vin reprezante yo nan Sena a. Si yo t ap chèche yon pastè, nou pa kwè se pou yo te voye l nan Sena a vin reprezante yo; se nan legliz yo t ap voye misye. Alòs, se pou misye fè travay moun yo jan yo swete pou li fè sa. Misye vrèman ap fè moun Latibonit yo wont nan banalite sa yo ke l ap akouche nan Sena peyi a, patikilyèman nan sa ki gen pou wè a dosye entegrasyon masisi ak madivinèz yo nan sosyete a. Antan ke yon entèlektyèl, se pa nan nivo banal sa a nou te janm panse misye t ap mete dosye a. Sa vrèman fè wont, sa vrèman pa fè onè ak valè moun Latibonite yo.

 

 

 

 

 

Imigrasyon Amerikèn: Administrasyon Obama a Pral Akselere Depòtasyon Ayisyen San Papye yo

Nan yon atik ki soti yè Jedi 22 Septanm nan, nan jounal Ameriken ki rele New York Times la, ki ekri pa Kirk Semple, administrasyon Obama a pral akselere depòtasyon Ayisyen san papye yo pou yo ka kwape nouvèl vag Ayisyen k ap antre nan peyi a ilegalman atravè fwontyè Etazini-Meksik la.

Aprè tranblemandetè 2010 la, peyi Etazini te sispann depòtasyon Ayisyen yo paske, daprè sa yo te fè konnen, depòte Ayisyen nan yon moman de enstabilite konsa ka mete lavi moun yo an danje.

Anviwon yon ane aprè tranblemandetè a, imigrasyon Amerikèn retounen ap depòte Ayisyen, patikilyèman Ayisyen sa yo ke yo jwenn ki koupab de gwo krim ak sa yo ke leta Ameriken estime reprezante yon menas pou sekirite peyi a.

Men depi prentan dènye a, plizyè milye Ayisyen ki te vin chèche lavi miyò nan peyi Brezil ap kite Brezil pou yo vin Etazini ilegalman nan machin an pasan pa Kalifòni.

Kèk ladan yo gen viza Ameriken, men majorite ladan yo ilegal. Malgre sa, yo kenbe yo kanmèm –ofisye imigrasyon yo te resevwa lòd pou yo pa voye yo tounen jan sa ta sipoze fèt pou kèlkeswa moun k ap eseye antre nan peyi Etazini ilegalman.

Nan lane ki pase yo, lè yo te konn kenbyen yon Ayisyen ilegal nan fwontyè a, olye ke yo te depòte moun nan, yo te konn mete l yon kote pou yo pwosès li epi yo lage l evantyèlman, avèk randevou poul li parèt devan jij nan tribinal imigrasyon nan kèk semèn oubyen kèk mwa. Depi nan kòmansman ete a, majorite Ayisyen yo te konn kenbe k ap antre etazini ilegalman yo te konn jwenn pèmisyon pou yo rete nan peyi a pou yon bon bout tan [3 zan konsa] sou estati imanitè.

Kounyè a, etandone ke gouvènman Ameriken an retounen ak pwosesis depòtasyon an, ki antre an aplikasyon Jedi maten an, depi yo kenbe yon Ayisyen nan fwontyè Ameriken-Meksik la k ap eseye antre nan peyi Etazini ilegalman, y ap depòte l rapidopresto, yo pa p kenbe l pou lontan nan peyi a jan sa te konn fèt pa twò lontan de sa.

Jeh Johnson, ki se Minis Sekirite Enteryè peyi Etazini, fè konnen nan yon deklarasyon ke li te fè, ke gen anpil pwogrè ki fèt an Ayiti, ki eksplike rezon ki fè ke gouvènman Ameriken an ap voye Ayisyen ki sa papye yo tounen rapid rapid, depi yo kenbe yo.

Jan sa te di pi anwo a, sa ki vrèman dèyè desizyon sa a ke gouvènman Ameriken an pran pou voye Ayisyen ilegal yo, ke yo ta kenbe nan fwontyè a, retounen rapid rapid an Ayiti a se paske vin gen anpil Ayisyen k ap kite Brezil pou antre Meksik avèk entansyon pou yo antre ilegalman nan peyi Etazini atravè Sid Kalifòni, kote fwontyè Etazini-Meksik la ye a. Alòs, yo pran desizyon sa a yon fason pou yo ka dekouraje Ayisyen ki kapab ap planifye pou antre Etazini nan konsa yo, san papye.

Depi Oktòb dènye, an n di sa gen yon ane, daprè rapò otorite imigrasyon yo mete deyò, yo fè konnen ke gen plis pase 5,000 Ayisyen san papye ke yo kenbe nan pòt antre San Ysidro a, ki relye Tijuana, Meksik avèk San Diego –konparativman a 2015, nan menm epòk la, se sèlman 339 Ayisyen ke yo te kenbe nan menm pòt antre San Ysidro a.

Daprè sa otorite imigrasyon nan San Diego ak Tijuana gentan prevwa, gen anviwon 4,000 a 6,000 Ayisyen ki Brezil k ap prepare yo pou yo pase pa Meksik pou yo antre ilegalman nan peyi Etazini.

Ta sanble administrasyon Obama a voye yon mesaj klè tankou dlo kokoye bay Ayisyen sa yo k ap prepare pou antre Etazini san papye yo: Kase tèt tounen kote ou soti a oubyen ale lòt kote.

Menm kant gouvènman Ameriken an ta vle depòte rapid rapid Ayisyen ilegal yo, ke yo ta kenbe nan fwontyè a, sa a se pa yon bagay k ap ka fèt kounyè a; leta Ameriken avèk leta Ayisyen ap dyaloge sou dènye desizyon sa a, desizyon ki gen pou wè a depòtasyon Ayisyen ilegal yo ke yo ta kenbe k ap eseye antre nan peyi Etazini.

Pou lemoman, daprè sa ke otorite imigrasyon yo di, y ap kenbe nan sant detansyon prèske tout Ayisyen ke yo ta kenbe nan fwontyè a, pandan ke y ap pwosès yo pou yo voye retounen an Ayiti.

Otorite imigrasyon peyi Etazini, sepandan, vle klarifye pou tout moun ke lwa sou azil politik la ap kontinye aplike kòm sa dwa a tout Ayisyen k ap kite Ayiti paske lavi yo an danje pou rezon politik. Yon Ayisyen ki pè retounen an Ayiti paske gen menas sou tèt li pou yo tiye l oubyen maspinen l, y ap pase moun sa a entèvyou pou yo ka wè èske se vre menas sa yo ke li di ki pandye sou tèt li a kredib. Si yon ofisye imigrasyon detèmine ke menas sa yo kredib, imigran sa a kapab aplike pou azil politik nan peyi etazini.

Desizyon pou akselere depòtasyon Ayisyen ilegal yo pa gen anyen pou wè avèk Ayisyen sa yo k ap viv nan peyi a sou TPS.

Patrick Antoine: Etan Norwich, Connecticut Yo Akize Misye Kòm Moun Ki Touye Madanm Ansent li Paske Li Kwè Ke Manmzèl Fè Maji Dèyè l Pou l Touye l

patrick-antoine

Patrick Antoine: misye touye madanm ansent li etan Norwich, Connecticut.

PATRICK ANTOINE se yon Ayisyen ki gen 39 lane sou tèt li k ap viv nan yon vil ki rele Norwich nan Eta Connecticut la.
Lapolis Norwich arete misye paske li tchakonnen avèk kout kouto madanm ansent li, Margarette Mardi, epi li mete dife nan kay la.
Pou kounyè a, misye nan prizon. Jij la mande 2 milyon dola Ameriken pou yo lage misye an atandan yo jije l.
Daprè yon rapò ke komisarya polis Norwich la voye bay komisè gouvènman an, Antoine kondi machin pote tèt li ale bay lapolis nan komisarya a kèk minit aprè 11 zè nan maten. Lè misye rive nan komisarya a, daprè sa polis yo di nan rapò a, li di: “Mwen touye madanm mwen.”
Nan menm moman misye pote tèt li ale a, gen yon dife ki eklate nan kay kote misye rete a 283-285 Franklin St., Apt 2B, anba lavil Norwich.
Daprè sa polis yo di, Antoine, ki se yon moun ki pa ni pale ni konprann Anglè byen, di polis yo, atravè yon entèprèt ki t ap tradwi pou li an Kreyòl, ke li menm avèk madanm li te nan yon diskisyon lakay la jou Jedi a.
Gen yon moman ki rive nan diskisyon an, daprè sa polis yo di, pandan ke misye avèk madanm li nan kwizin nan, li pase men l pran yon gwo kouto vyann byen file epi li mete l nan pòch dèyè pantalon pidjama li.
Pandan kounyè a yo travèse nan chanm a kouche a avèk diskisyon pale anpil la, daprè sa misye di polis yo, manmzèl pouse l epi se lè sa a misye “rale kouto a nan bouda pòch pantalon pidjama li a epi li pran ap tchakonnen manmzèl avèk kout kouto.”
Misye kwè ke fanm nan te yon manbo ki fè maji dèyè l, daprè sa misye di polis yo, fè misye malad pou l mouri.
Daprè sa misye di polis yo, “li te konnen ke manmzèl te 8 mwa gwo vant yon pitit ke li konnen ki pa pitit li, e ke manmzèl te fè misye pwomès ke l ap touye l kanmèm nan mwa Jiyè a, avan pitit la fèt.
Daprè sa misye di lapolis, li pa sonje konbyen kout kouto li bay manmzèl, men li konnen ke li bay li kout kouto nan tèt ak nan pye.
Misye di aprè li fin touye manmzèl, li pran yon brikè ki te andedan an epi li mete dife nan rido yo ki nan chanm a kouche a, salon an ak twalèt la epi li kite kay la.
Daprè sa polis yo di, travayè ponpye yo retire madanm nan nan kay la. Yo jwenn kò manmzèl gen plizyè twou kouto sou li epi li boule anpil. Yo te pwononse lamò manmzèl a 11:10 nan maten jou Jedi a.
Se pa polis yo ki te idantifye kò a kòm etan madanm misye. Se mèt bilding nan, Sterne Baptiste, ki di polis yo ke manmzèl se nyès li, ke non li se Margarette Mardi, e ke li abite nan 2zyèm apatman an avèk Antoine e yon pitit gason misye.
Misye parèt nan tribinal la avèk minòt nan bra l, chèn nan 2 pye l, epi li gen rad prizon sou li.
Si yo jwenn misye koupab de zak yo akize li yo, li la pou l pase tout rès vi l nan prizon pou jis tan li mouri.

Lame Nou an Pa p Kraze!!!

Ayè maten, jou ki te Lendi 9 Me a, nou aprann ke Kò Jeni Militè a, ki gen anpil jèn ki te ale pran fòmasyon militè ak teknik sou jeni militè nan plizyè peyi nan Amerik Latin nan, te leve kanpe kont move tretman, menas ak presyon ke otorite an plas yo ap fè sou yo nan lide pou yo kraze kò a epi voye yo ale lakay yo pou y al kalewès, pou y al grate santi menm jan majorite jèn fanm ak jèn gason malerezman ap fè andedan peyi a. Yo te arive anpeche gwo tèt nan Ministè Defans la antre nan lokal Ministè a.

Nou regrèt, kondane e deplore aksyon sa a. Men eskè se jis ke la pou sa a ta rive? Nou pa kwè se jis ke la non bagay la ta sipoze rive –si nou te gen moun responsab nan tèt peyi a.

Antan ke yon ansyen militè ke m ye, ki te sèvi nan Lame Amerikèn pandan plizyè ane, m ap voye yon mesaj klè bay frè sòlda m yo pou m di yo ke se pa fason sa a pou yo t ap aji non, men m konprann yo. M kanpe solidè avèk yo a 100%. Se sitiyasyon ki fè aksyon. Tout bèt jennen mòde. Si yo te annafè avèk moun ki vize peyi, moun ki t ap travay nan enterè peyi a tout bon vre, se pa konsa yo t ap aji paske yo pa t fòme yo pou y ap aji nan yon fason  endisipline konsa. Si yo pa t annafè avèk yon dal iresponsab, se pa t ap janm mòd endisiplin sa a yo t ap montre a otorite sivil la ki sipoze gen kontwòl tout fòs lame nan peyi a.

M ap di frè sòlda m yo pou yo kenbe fèm nan mouvman yo a. Se pou yo kanpe pou yo defann enterè nasyon an kont tout èni –Ayisyen tankou etranje.

Jocelerme Privert avèk tout akolit Lavalas li yo, nèg sa yo se ènmi peyi a yo ye. Yo dèyè kraze tout enstitisyon peyi a pou yo kapab mete kanpe yon pouvwa diktatoryal k ap pi mal ke pouvwa diktatoryal Jean-Bertrand Aristide la. Se nou ki pou fè echèk a plan makab, plan makyavelik sa a ke yo genyen an.

Kraze enstitisyon antre nan kad ideyoloji Lavalas la menm. Fò k nou pa bliye ke se yo menm, menm moun Lavalas sa yo, ki te kraze Lame d Ayiti nou an nan lane 1995. Yo fin kraze l, yo rele Blan [MINISTA] vin ranplase l. E nou wè ki peripesi pèp la ap pase avèk Blan sa yo. Yo fin fè Blan yo antre, se yomenm ankò nou wè tout jounen k ap fè manifestasyon nan lari a pou mande yo ale.

Fwa sa a, frè militè m yo, Lame pa nou an pa p kraze. Fò k se sou zantray nou pou yo pase avan yo kraze l.

Pa ka gen peyi san fòs lame l. Se ki vizyon ak misyon n ap bay lame a ki enpòtan, e se sa a tou k ap fè tout diferans la. Nou bezwen yon lame pwofesyonèl ki la pou sèvi e pwoteje nasyon an kont tout menas –natirèl e imèn

Se pou Leta a estriktire lame a, bay li yon kad legal avèk yon misyon byen defini pou l itil peyi a. Se pou sa jèn sa yo te pran fòmasyon militè e teknik ke yo te pran nan lekòl militè ke yo te pase yo.

Yon lòt fwa ankò, frè sòlda m yo, kenbe fèm pa lage. Majorite popilasyon an kanpe avèk nou. Yon peyi san lame se tankou yon lakou san lantouraj. E lè yon lakou san lantouraj, tout moun, tout vye bèt ka antre vin fè sa yo vle, vin fè lòbèy ki nan lide yo.

Alòs, frè sòlda m yo, mete zam nou prè pou n defann nasyon an kont ènmi sa yo ki pran peyi a an otaj la. Mete zam nou prè pou n mete pikliz sou griyo nenpòt madigra mal maske ki vini pou fè nou pè.

Sòlda pa janm pè, sòlda batay pou l mouri avèk lonè. Se sa yo te aprann nou. Lame nou an pa p kraze!!!. Moun ki gen grenn pase melon an va vin kraze l si l kapab.