Monthly Archives: August 2015

Aug 26 2015

Jerry Tardieu Made a Terrible Mistake

Jerry-Tardieu2

Jerry Tardieu

JERRY TARDIEU made a terrible mistake for not running for president this time around. This is his moment; unfortunately, he prefers to let it pass by.

Some people, those who support his move [to serve in the Parliament FIRST before running for president], would probably think I am losing my mind for making such a bold inference.

Had he decided to run for president, nothing would have stopped him from winning the election hands down; this is his moment.

Why postponing for later when your time to shine, your time to seize the spotlight has arrived? Talking about the audacity of daring to dare?

The people who support his move [to serve in the Parliament as deputy first before running for president] are making the case that being a deputy of a high-profile city like Petion-Ville will place him in the national spotlight, which will make it easier for him to win the National Palace should he decide to run for president later. WRONG!!!!

I would have agreed with JERRY’s move had he been running for mayor of Petion-Ville. Technically, a mayor has more executive, political and leadership responsibilities than a deputy. Unlike a deputy, a mayor has a budget to manage, an agenda to fulfill, and a group of people to command and lead. So as mayor of Petion-Ville, JERRY would have been the president of the city.

After his term as mayor, he would have had enough to show to the world what he could accomplish as president –if given the chance. But running for deputy? To do what exactly?! To place him in the national spotlight, as some of his supporters are arguing? Does he not already have that national spotlight? He is not in the Chamber of Deputies as we speak, yet for what he has been doing on the ground, he is in the national spotlight more than some deputies I knew in the 49th Legislature. So what’s the purpose of him being in the Chamber?

Some are making the argument that only people in Port-au-Prince and Jacmel know of him; he is unknown to the rest of the country.

Well, that’s what political campaigns are for –to introduce yourself to the people and sell your political agenda to them.

When Obama was running for president, though he was already serving in the US Senate representing the State of Illinois, I bet he was unknown to most people in the country. He campaigned hard all across the 50 States to introduce himself and sell his message of hope which resonated to the majority of the electorate. Guess what? He won over the Clinton political machine to get the Democratic nomination, which is not a simple thing in itself, beat both McCain in 2008 and Romney in 2012, and he has been in the White House for six years now.

I am not saying that notoriety does not help, but what will get you to win political races are two major elements: campaign strategy and money. Otherwise, forget about it.

In my humble opinion, JERRY’s move is a WASTE of time. He has missed a golden opportunity; he and his supporters must admit it.

Well, what do I know? Since Valery Numa had said on his radio show [during his clash with Clarens Renois] that he had advised JERRY not to run for president this time around, to run for deputy instead, I guess he has acted upon Numa’s advice.

Aug 22 2015

Anpil nan Medam Ayiti yo ap Chèche Nèg Ki Pou Jere Yo

Women fear violence

Anpil nan medam [m pa di tout non] an Ayiti yo ap chèche nèg ki pou jere yo; mizè a tèlman boule nan peyi a, medam yo di w tout bèt jennen mode, se sitiyasyon ki fè aksyon.

Lekòl/edikasyon sanse pa bay ankò jan sa te ye nan tan lontan. Jèn fi a fin fè etid li, li gen yon diplòm ki di ke li kalifye pou l itil peyi l nan yon domèn, men pou li jwenn yon travay pou li ka ede tèt li, fanmi li ak kominote li, fò k li aksepte a kondisyon ke travay la vini avèk li yo [anpil fwa kondisyon sa yo pa nan “job description” ki defini travay la].

Souvant fwa, si se yon gason k ap ede fanm nan jwenn travay la, li ekzije kòm kondisyon fò k li taye fanm nan, fò k fanm nan se fanm konyen li [menm kant misye se yon mesye marye]; si se yon fanm k ap fè l jwenn travay la menm nan, fò k li antre nan fwote krèk avèk jèn fanm nan.

Kondisyon sa yo pa nan “job description” ki defini travay la sou papye non, men se yon seri de kondisyon ke jèn fanm nan oblije soumèt a yomenm si l vle travay pou li “sòti” nan mizè katchapika sa a ke l ap viv ladan li a. Epi pafwa, menm jan avèk Lea Kokoye –ke Maurice Sixto, gwo pototrik gason Gonayiv sa a, te toujou konn rakonte nou de li a –se jèn fanm sa a ki premye pitit manman l ak papa l, tout espwa fanmi an vin tonbe sou do l [se pou li degaje l jan l konnen pou li jwenn kichòy pou li ede rès kòd fanmi an].

Vin jwenn ankò nèg Dyaspora yo ki vin ajoute lo pa yo nan malediksyon sa a k ap wonje sosyete Ayisyen nan.

Sosyo medya yo vin louvri yon fenèt ant fanm an Ayiti a k ap chèche zafè a ak nèg Dyaspora yo [trè souvan nèg sa yo gen fanm yo nan peyi etranje kote yo ye a] k ap chèche koko vakans yo pou lè yo ateri dèyè a pou yo ka jwenn pou y ap konyen.

Se sa ki vin fè majorite dè fwa ou tande nèg nan Dyaspora yo ap fè nenpòt 3 a 4 vwayaj pa ane an Ayiti. Lè konsa yo di w yo renmen Ayiti, yo pa ka fè 6 mwa pou yo pa ale vizite –yon fason pou yo ka fè nèg tankou m yo ki gen plis pase 10 lane depi yo pa ale Ayiti yo “feel bad,” kòmsi yo pi Ayisyen pase w [lol]. Epi konnen w pa konnen ki chawony k ap bay yo tanta konsa ki fè yo pa ka rete chita nan pye fanm yo isit nan peyi etranje kote yo ye a, fò k y al manje moun Ayiti.

Jèn fanm Ayisyèn nan sanse livre a limenm. Jan Prezidan Preval konn di an, se naje pou l naje pou l sòti. Li nan mitan yon dlo ak anpil pwa lou sou do l, fò k se bon bras pou l ap fè pou li mete tèt li deyò. Si se pa sa, l ap nwaye. E lè l nwaye a, se pa li sèlman k ap nwaye a non… gen tout yon tribi [kòd fanmi li oubyen “extended family” li nan lang Anglèz la] ki depann de li k ap nwaye avèk li paske se li ki sanse ap pote yo sou do l.

Leta demisyonè sa a pa bay fanm yo regle anyen pou li. Nou tande gen òganizasyon k ap batay pou fè respekte dwa fanm yo nan peyi a, men m ap mande m si se wè yo pa wè sa k ap pase jèn fanm nou yo.

Antouka, lè m ap reflechi sou bagay sa yo, lè bagay sa yo ap brase bil mwen konsa, se nan pye Maurice “Moy” Sixto m ale chita pou li rakonte m pi byen istwa Lea Kokoye a, yon fason pou m ka pi byen konprann reyalite sosyeekonomik sa a, ki sòti pou fè m fou a.

Aug 16 2015

[Videyo] Vin Aprann Souse Bwa Nèg Nou Nan Men Daphney

oral-sex-cancer-

Espri majorite frè ak sè Ayisyen m yo twò fèmen pou yo gade e konprann enpòtans videyo sa a. Taye se yon zafè toutafè natirèl ke sa ye, men sepandan anpil moun wont pou yo pale de sa nan konvèsasyon ke yo genyen avèk moun.

Pale de zafè taye a menm limenm, se bagay majorite Ayisyen [gason tankou fanm] pa santi yo konfòtab pou yo fè. Yo renmen taye, men yo pa ka pale de sa pou yo ka gen konesans nan domèn nan.

Pwoblèm nan se yon pwoblèm edikasyon serye ke li ye. Le fèt ke majorite nan nou fè edikasyon akademik nou an Ayiti, kote zafè edikasyon seksyèl andedan lekòl sanse pa ekziste menm, sa vin kreye yon gwo konplèks lakay nou pou n ap pale de taye an piblik e an prive. Depi ou ta alèz pou w pale de taye, moun yo tèlman enferyè nan fason ke yo panse, si se fanm ou ye, yo gentan kategorize w de tout vye bèt –bouzen, chawony, koupèz, pèlen, chacha, moun fini, elatriye. 

Menm andedan kay an prive w ap pale avèk moun nan wi, li enkonfòtab pou l pale de sijè ki gen afè taye ladan l, kòmsi yo pa bezwen edike yo sou bagay konsa.

Ebyen, se rezon sa a wi ki fè anpil nan nou ap antre nan taye san preparasyon sikolojik, entèlektyèl e edikasyonèl, ki trè souvan toujou mete nou nan cho. Se yon gwo danje sa ye.

Taye se menm jan avèk nenpòt ki enstriman danjere –tankou zam, machin, elatriye –ki ka koz lavi nou. Alòs, si n ap antre nan fè bagay konsa, fò k nou antre ladan l avèk konesans sou ki jan pou n sèvi avèk li pou n pa tonbe nan tèt chaje –pou n pa pran vye maladi epi pou n pa tonbe nan fè pitit san preparasyon, k ap deranje lavi nou.

M bat yon gwo bravo pou Daphney ki pran tan li pou l ap edike anpil fanm Ayisyèn ki pa konnen ki jan pou yo souse bwa nèg yo, ki jan pou yo bay nèg yo bon sousad nan gou Jezi. Alos, m swete nou aprann kèlke choz nan gade videyo a.

P.S. Daphney fè videyo a nan lide ke se bwa nèg nou n ap souse. Li pa voye n al pran bwa nenpòt nèg ki rèd epi pou n ap foure nan bouch nou pou n ap souse. Gen maladi ke w ka pran nan souse bwa. Alòs fè atansyon e pran prekosyon.

Aug 15 2015

For The Sake of Accountability, Pierre-Louis OPONT Ought to Be Fired

Pierre-Louis OPONT, the President of the Provisional Electoral Council

Pierre-Louis OPONT, the President of the Provisional Electoral Council

After reading this Nouveliste article, Opont a-t-il appris la lecon ?, I could not contain my feeling of discontentment to learn how the August 9 elections were rigged with serious irregularities and violence.

In my humble opinion, I think this Pierre-Louis OPONT ought be fired; he is a failure. Only in Haiti do you see failures being honored and remunerated; only in Haiti do you see someone who blatantly failed in his mission being kept in his position to further fail the nation again and again every chance they get.

Does ACCOUNTABILITY hold any meaning to these people at all?

With responsibility, comes accountability; with accountability, come reward and punishment. That being said, Pierre-Louis OPONT, as president of the electoral council, had the responsibility to gather all available resources at his disposal to successfully organize the Sunday legislative elections. Instead, he brought us shame and despair with his shortcomings. So because he failed to deliver exactly what was expected of him, meaning in accordance with the terms of the mission entrusted with him, he must be held accountable. In other words, he must be fired.

In fact, this man has a track record of failure. He was a high-ranking cadre in the Gaillot Dorsainvil Provisional Electoral Council of 2010; we all know what these guys had done with the elections and how miserable they had failed the country. And we turned around rewarded one of the authors of the electoral blunder with the leadership of the current electoral council. How smart! You cannot be putting failures like OPONT in positions of leadership and expecting successful results. It is not going to happen.

So for the sake of accountability, Pierre-Louis OPONT, the actual had of the electoral council, ought to be asked to resign or be fired –for having miserably failed the country with these bogus elections. The longer he stays in his position, the more tampered the people’s trust will be in the electoral process.

Aug 14 2015

Pa Gen Fè Moun Mal Nan Relijyon Vodou a

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Nan Vodou a, menm jan ak tout lòt relijyon ki ekziste sou tè a, gen moun ki gen bon kè e gen moun ki mechan. Sa pa vle di ke moun nan k ap fè sa k mal la se relijyon Vodou a ki fè l ap fè l.

Se menm jan avèk denominasyon Katolik la, ki te ankouraje e esponnsorize lesklavaj, yon sistèm malveyan, mechan, malfektè, elatriye. Èske m ka di ke se relijyon Kretyèn nan ki fè moun yo t ap pratike l? Non, m pa ka di sa. Fò k m ta yon inyoran sèlman pou m ta di yon bagay konsa. Alòske te gen Katolik nan tan lesklavaj ki te kont lesklavaj. Se sa ki fè ke ou pa ka kondane relijyon Kretyèn nan. Si w ap kondane, se pou w kondane moun mechan sa yo ki t ap pratike lesklavaj la nan relijyon an.

Al Qaeda [Bin Laden avèk gwoup Mizilman parèy li yo], ki fè anpil mal nan non Allah ak Islam. Èske poutèt sa m ka kanpe pou m di ke Islam se yon relijyon malfektè, teworis li ye? Non, m pa ka di sa. Pandan ke Al Qaeda ap teworize moun nan non Allah ak Islam, w ap jwenn Mizilman parèy li k ap kondane zak teworis yo, k ap di ke pa gen jan de zak sa yo nan Islam, ki se yon relijyon k ap preche lanmou, amoni ak lavi.

Ku Klux Klan, yon òganizasyon Kretyèn ki fè moun Nwa yo anpil mal isit Ozetazini [li gen anpil malfektè Blan ladan l], èske m ka chita pou m di ke se relijyon Kretyèn nan ki pa bon pou sa? Non, m pa ka di yon bagay konsa. Fò k m ta yon inyoran gwo zago sèlman pou m ta repete yon betiz parèy.

Hitler, ki touye apeprè 6 milyon Jwif nan peyi Almay, se yon Kretyen misye te ye. Èske m ka baze m sou zak malfektè, zak kriminèl li a pou m di ke relijyon Kretyèn nan se yon relijyon k ap fè mal, yon relijyon k ap touye moun li ye? Non, m pa ka di sa. Fò ke m ta yon inyoran gwo zago sèlman pou m ta repete yon betiz parèy.

Vodou a pa gen fè moun mal ladan l. Se yon relijyon –menm jan ak tout relijyon ki ekziste –k ap simaye lanmou, laverite, Vodou Blanlajistis, linyon, lapè, demokrasi, amoni ak lavi, ke nou jwenn nan pawòl Granmèt la. Sèl diferans ki genyen ant Vodou a ak lòt relijyon yo sè ke Vodou a se relijyon pa noumenm Ayisyen li ye, lòt yo se relijyon pèpè ke Blan Koumann pote bay nou pou yo fè nou rayi pwòp tèt nou, pou yo fè nou kwè ke nou enferyè, e pou yo ka kenbe nou nan lesklavaj mantal.

Alòs, nan tout relijyon, relijyon Vodou a se youn ladan yo, w ap jwenn bon ak move moun. Se noumenm lèzòm ki konsa. Lè malfektè a fè zak mechanste li a, sa pa vle di ke se relijyon li ladan li a ki pa bon. Pou m ta di sa, fò ke tout moun alawonnbadè ki nan relijyon an ta malfektè. Se sa ki fè ou pa ka defini yon relijyon an fonksyon de zak kèlke moun mechan, kèlke malfektè ki nan relijyon an ap komèt. Se pa relijyon an ki pa bon, se pito kè noumenm lèzòm ki nan relijyon an ki pa bon, e se sa ki pòte nou a fè frè ak sè nou yo mal.

Anpi pawòl degrenngòch, pawol tèt anba ke nou te konn abitye tande e nou kontinye ap tande sou Vodou a pa chita sou anyen. Pawòl sa yo fè pati de yon kanpay pwopagann kont Vodou a, ke moun Pwotestan yo ak moun Legliz Katolik yo, nan tèt kole avèk gouvènman restavèk Blan ke nou te konn abitye genyen yo, t ap fè mache andedan peyi a pou te ratibwaze relijyon Vodou a, relijyon pèp Ayisyen an, sou bout tè sa a ke zansèt nou yo te mouri kite pou nou an.

Aug 1 2015

Entènèt la Bay Lang Kreyòl Ayisyen an Anpil Jarèt

Kreyol Nou Ye

Elèv lekòl k ap aprann an Kreyòl sa y ap aprann nan lekòl la

Entènèt la vin bay Kreyòl la anpil jarèt. E m renmen ekstansyon ke lang la ap pran an. Nan yon sans, m te kapab di ke Ayisyen an mete Fransè a sou ban rezèv pou lè li bezwen l.

Tan lontan an, tan kote si w pa pale Fransè Mawon an yo pa konsidere w kòm moun nan, tan sa a sanse ap retire kò l pitipiti. Moun ou wè ki gen santiman sa a lakay yo toujou yo se granmoun lontan yo pou laplipa. Men jèn yo pa gen pwoblèm sa a. Okontrè, si w pa pale Kreyòl avèk yo lè w ap adrese w avèk yo, yo kategorize w kom yon zuzu. E depi yo plake etikèt zuzu sa a sou do w, ou vin parèt tankou yon ridikil, yon moun k ap fè enteresant nan sosyete a.

Kreyòl la vin kraze tout baryè sikolojik ki te lakay Ayisyen an, ki te fè l pè di sa l santi, sa k nan kè l, e sa k nan panse l an Fransè; li te pè pou l pa t fè fot gramatikal ak sirèt lè la p pale pou moun pa t fè blag sou li e pou yo pa t pran l pou moun sòt.

M gen 5000 moun pou pi piti sou paj Fesbouk mwen an, e m kapab di nou ke se trè, trè raman pou m jwenn yon pos ki ekri an Fransè k ap pase sou “News Feed” mwen an. An majè pati, Ayisyen an poste ide l an Kreyòl sou rezo sosyo yo.

Bon, ou gen dwa entwodui yon pos an Anglè oubyen an Fransè, epi konvèsasyon an oubyen deba a, pou laplipa, vire an Kreyòl. Epi sa w tande a, Kreyòl la ap layite kò l, l ap taye banda.

Jwèt la gen pou l vin pi bèl toujou nan men nou lè plan pou Kreyòl la vin zouti pedagojik pou yo aprann/enstwi/edike timoun nou yo nan lekòl vin yon reyalite.

M ap di mèsi pou entènèt la –espesyalman pou rezo sosyo yo, tankou Fesbouk, Twitè, Enstagram, elatriye –pou kontribisyon yo pote nan vilgarizasyon lang Kreyòl la, ki vin bay lang la plis jarèt ke li te genyen avan.

Anpil etranje ki sou paj Fesbouk mwen an, ki pa t janm te konn fè konesans avèk òtograf Kreyòl la nan vi yo, se gras a entènèt la ki vin ekspoze yo avèk li.

Avèk entènèt la, tout manti kapab. Li klè tankou se dlo kokoye ke lang Ayisyen an se Kreyòl li rele; li pa ni Fransè, ni Anglè, ni Panyòl. Sa k pa kontan, ale kaladja nan fènwa.